Een corona infectie kan zorgen voor hersenkrimping en -schade
In de hersenen van mensen die een infectie met het coronavirus SARS-CoV-2 hebben doorgemaakt, zijn maanden na de besmetting nog veranderingen te zien. Deze veranderingen zijn in gebieden van de hersenen die een rol spelen bij reuk en het geheugen. Dit kan al ontstaan wanneer iemand een milde infectie heeft opgelopen. Dit is door Britse onderzoekers ontdekt toen zij hersenscans van voor en na de infectie van honderden mensen hebben vergeleken in een Britse Biobank.
Veranderingen in hersenen
Hersencellen zitten in een gebied van grijze stof. Door de infectie zijn deze gebieden gemiddeld iets dunner geworden. Ook is het brein geheel wat gekrompen en zijn er bepaalde cognitieve vermogens sterker afgenomen bij mensen die de infectie hebben doorgemaakt, vergeleken met niet-besmette mensen.
Of de effecten op het brein door het virus zelf komen of door de afweerreactie die een infectie opwekt, is op basis van dit onderzoek niet te zeggen. Het kan bijvoorbeeld ook veroorzaakt zijn doordat het reukvermogen in de neus na een infectie is uitgeschakeld en de betreffende hersendelen hierdoor tijdelijk geen prikkels hebben gekregen.
Het onderzoek
De Britse onderzoekers vergeleken twee hersenscans van 785 mensen in de Britse Biobank. Dit is een databank waarin vrijwilligers hun medische gegevens kunnen delen. Deze honderdduizenden gegevens zijn van mensen tussen de 51 en 81 jaar oud. Van de onderzochte groep hebben er 401 een SARS-CoV-2 infectie gehad voordat de tweede scan werd gemaakt. De rest, die een vergelijkbaar profiel hadden, waren niet geïnfecteerd met SARS-CoV-2. Tussen het moment van de infectie en de tweede scan zat ongeveer een periode van vijf maanden.
De grijze stof
Gemiddeld genomen was de grijze stof, waarin de cellichamen van hersencellen zitten, sterker afgenomen in de geïnfecteerde groep in hersengebieden die te maken hebben met ruiken en met het onthouden van gebeurtenissen. Ook zagen de onderzoekers aanwijzingen van zenuwschade bij de hersenschors die betrokken is bij de reuk. In de groep van de geïnfecteerden was ook het volume van het brein in zijn geheel iets afgenomen. Daarnaast scoorden deze geïnfecteerden ook lager op een neuropsychologische test die onder meer de verwerkingssnelheid van informatie en de mentale flexibiliteit test.
De uitkomst van de gevonden verschillen waren relatief klein. Er was een variatie te zien tussen de 0,2 en 2% krimp. Dit is een hoger percentage dan dat de hersengebieden van nature krimpen. Dit percentage is bij ouderen jaarlijks 0,2 tot 0,3%.
Langetermijneffecten
‘’We zien hier na een infectie met SARS-CoV-2 een versnelling van de veranderingen in bepaalde hersengebieden die je sowieso met het toenemen van de leeftijd ziet. Bij de jongere leeftijden zie je nauwelijks verschil, bij de ouderen komt het effect van covid bovenop dat van de leeftijd.” Dit zegt David Linden, psychiater en hoogleraar translationele neurowetenschap aan Maastricht University
De studie van de Britse onderzoekers laat het belang zien om langetermijneffecten ook bij een milde infectie te monitoren. Of een infectie ouderen ook kwetsbaarder maakt om versneld dementie te ontwikkelen, zoals de auteurs opperen, zal verder onderzoek moeten uitwijzen.
