Corona kansen voor HR, m.m.v. medisch directeur MediCorps – Robert van den Boogard

Medisch Update Corona – week 6
Verslag Zoom sessie

Introductie
De HR-manager is de spil in het domein ‘gezond houden van medewerkers’. De coronabestrijding is daarin een wezenlijk onderdeel. De strategie bepalen, hoe die coronabestrijding eruit moet zien, vormt een cruciale factor voor succes erin.
Welke rol kiest jouw organisatie? Van het neutraal voorzien van de correcte informatie aan je medewerkers, zodat zij zelf hun visie kunnen bepalen. Tot actief aanbieden van testen en vaccineren. Dit is een breed spectrum.
Kerncomponenten tot strategiebepaling:

• Onderscheiden van feiten en fabels
• Communicatieplan naar medewerkers en OR
• Uitwisselen van ‘best practices’ met andere organisaties

Training 11 maart 2021: Corona kansen voor HR
In dit Webinar hebben we in vogelvlucht bovenstaande onderdelen met elkaar doorlopen. Op 11 maart gaan we in 2,5 uur, dieper en uitgebreider op de materie in. En is er volop ruimte voor het uitwisselen van leer-ervaringen door jou en andere HR-managers. Aanmelden: samensterk@medicorps.nl

Feiten en fabels
Testen staan niet alleen maar zijn een onderdeel van de strategie. Testen, traceren en vaccineren.
Het is de uitvoering van de strategie die bepaalt of je de risico’s kunt managen of dat ze onbeheersbaar worden.
De vaccinatiestrategie in Nederland, daarbij is gedifferentieerd in een aantal groepen; zorgmedewerkers, patiënten en anderen. Wat je mist in dit verhaal is: wat zijn nou de risicodragers en de risicovormers.

• De risicovormers zijn de mensen die een gevaar vormen voor anderen.
• De risicodragers zijn de mensen die vooral risico lopen als zij zelf besmet worden.

[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/beschikbare-vaccins.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/beschikbare-vaccins-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox] Vaccins overschot
Kijkend naar de inkoop strategie, dan blijkt dat het zwaartepunt toch ligt bij het BioNTech & Pfizer vaccin. Verder in Q2 en de verdere kwartalen is te zien dat de drie grote producenten bovenaan, het gros moeten leveren. Er is voor een veelvoud van het aantal mensen in Nederland een vaccin beschikbaar.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/werking-vaccin.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/werking-vaccin-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox] Bovenstaande is uit het farmacotherapeutisch kompas
Onwetendheid
Een verklaring voor de weerstand tegen het vaccin is de onwetendheid. Vragen als ‘wat doet het vaccin precies’ en ‘hoe werkt dat dan’ komen veel voor. Het is een vrij complex verhaal.
Uitleg werking vaccin
Stel je voor dat het een stukje RNA is, een halve streng van een DNA keten. Dit is een aaneenschakeling van allemaal eiwitten die verantwoordelijk zijn voor het spike-eiwit. Het spike-eiwit, zijn kleine zuignapjes die ervoor zorgen dat viruscellen zich vasthechten aan lichaamscellen. Een virus dat zich niet kan vasthechten aan lichaamscellen is in feite onschuldig voor het menselijk lichaam.
Een virus moet zich kunnen vasthechten en als het ware in de cel kunnen gaan. Het spike-eiwit is het eiwit waar het lichaam antistoffen of antilichamen tegen kan maken. De mRNA vaccins zorgen ervoor dat er een stukje eiwit ingespoten wordt wat alleen maar die spike-eiwitten gaat maken zonder het virus helemaal zelf te maken. Het lichaam herkent dan vreemde eiwitten en gaat daar antistoffen tegen aanmaken.
Nabootsen natuurlijke besmetting
In feite boots je een natuurlijke besmetting na, alleen niet met het hele virus maar met een klein stukje van het virus. Er zijn heel veel fabels over het mRNA vaccin. Er kan een parallel getrokken worden met een machine die autobumpers kan maken. Als de bouwtekeningen van die autobumper machine in een ander land terechtkomen betekent dat nog niet dat ze de hele auto kunnen bouwen. Ze kunnen hoogstens de bumpers maken van de auto. Zo moet je het eigenlijk ook zien met het mRNA vaccin van het Covid-virus. Hoe het nu vaststaat is dat het alleen kleine fragmentjes kan aanmaken van het virus. Wat er dan in je lichaam gebeurt is hetzelfde als je de besmetting meemaakt.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/bijwerkingen.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/bijwerkingen-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox] Hoofdpijn, spierpijn, gewichtsverlies, roodheid op de injectie plaats, jeuk. Dit zijn een bijwerkingen van het vaccin, maar de bijwerkingen van het niet-vaccineren zijn ook aanzienlijk.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/ziekenhuisopnames.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/ziekenhuisopnames-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox] Bijwerkingen niet-vaccineren
De bijwerkingen van niet-vaccineren staan in bovenstaand plaatje. Enorme pieken in ziekenhuis opnames. Vooral in het begin van het jaar was er een enorme hoos op de IC’s, SEH en ook de reguliere zorg. Afdelingen overstroomden met patiënten. Dat willen we vermijden, omdat het heel vervelend is voor de mensen die in de zorg werken. En voor alle andere mensen die daardoor geen goede toegang meer hebben tot de zorg. Dus mensen met aandoeningen die normaal goed behandeld zouden kunnen worden.  Als het hele zorgsysteem vastloopt dan loopt eigenlijk iedereen vast.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/overleden.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/overleden-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox] Andere bijwerking van niet-vaccineren
Een andere bijwerking van niet-vaccineren zien we ook bij overlijden. Als de leeftijd toeneemt neemt ook het aantal overlijden toe, meer bij mannen dan bij vrouwen. Natuurlijk zit er ook een zekere oversterfte in van mensen met een kwetsbare gezondheid die misschien later ook zouden overlijden. Maar er is wel echt oversterfte vergeleken met de normale verwachtingen.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/maatregelen.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/maatregelen-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox]
Effect strenge maatregelen
Ondanks de huidige, strenge maatregelen die veel vrijheden aan ban leggen, zien we dat het aantal besmettingen nog steeds een beetje op en neer piekt. Dat zijn 2 op de 10.000 aangetoonde besmettingen per dag in de huidige situatie. Het blijft toch op een behoorlijk hoge besmettingsdruk. Als je die maatregelen zou versoepelen dan zie je dat het aantal besmettingen ook weer toeneemt. Maatregelen versoepelen is dus een lastige.
Effect van vaccineren
Door te vaccineren zie je dat het aantal besmettingen zal dalen. De gedachte is dus dat vaccinaties weggestreept kunnen worden tegen het versoepelen van maatregelen. Echter, dan hou je nog steeds een aanzienlijke druk en behoorlijk aantal besmettingen. Achterlopend op de besmettingen zijn de ziekenhuis- en IC-opnames.
De schatting is ongeveer dat er inmiddels 2 miljoen besmettingen hebben plaatsgevonden in Nederland en er ongeveer 1 miljoen zijn aangetoond met positieve testuitslagen. De verwachting is dat dat getal wel degelijk een onderrapportage is omdat veel mensen met klachten niet getest zijn. Zeker zij die in het begin van het jaar de besmetting hebben doorgemaakt. Daarvan weet men niet het totale aantal. Dit model is belangrijk omdat je ziet dat als je aan de ene kant versoepelt er aan de andere kant ook iets tegenover moet staan zodat de besmettingen binnen de marges blijven.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/verdeling.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/verdeling-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox]  
Risicovormers en risicodragers
Als je kijkt naar het aantal besmettingen per leeftijdsgroep dan zien we iets opmerkelijks. De leeftijd 10-40 is de groep met de grootste hoeveelheid risicovormers. Mensen die over het algemeen gezond zijn maar een belangrijke rol hebben in de verspreiding van het virus. In de groep van 50-70 zie je een forse piek en dat zijn met name de risicodragers. Dat zijn de mensen die veel risico dragen. Een groot deel van de werkende beroepsbevolking is risicodrager is. Als je kijkt naar deze cijfers dan hebben we het over ongeveer 4 miljoen mensen die minderjarig zijn. Zij vallen buiten de focus van het vaccinatiebeleid.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/berekeing.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/berekeing-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox]  
Vaccinatiebereidheid
Dat betekent dat als wij zouden vaccineren boven de 18 jaar dan blijven er van de 17 miljoen mensen, 13 miljoen mensen over die gevaccineerd gaan worden.
Medio 2020 was de vaccinatie bereidbaarheid 60% dat is omhooggegaan naar 80%. Stel dat 80% van de mensen boven de 18 jaar zich laat vaccineren dan blijft er 10,4 miljoen mensen over. Stel dat de effectiviteit 90% is, het aantal mensen die dus beschermd worden door het vaccin (alle mutaties buiten beschouwing gelaten), dat betekent dat 9,4 miljoen van die 10,4 miljoen mensen beschermd worden door het vaccin. Dat betekent dat 7,6 miljoen mensen overblijven die onbeschermd zijn. Aannemend dat bij 1 op de 100 mensen de besmetting ernstig verloopt, betekent dat nog steeds dat er 76.000 mensen risico lopen om zeer ernstig ziek te worden ondanks een succesvolle vaccinatiecampagne.
Op dit moment liggen er ongeveer 1492 mensen in het ziekenhuis en een aanzienlijk deel daarvan op de IC. Bij deze aantal mensen in de ziekenhuizen zijn er al maatregelen nodig die al behoorlijk maatschappelijk ontwrichtend zijn. Want ondanks een succesvolle vaccinatie strategie, zijn er 76.000 mensen die een risico vormen.
Alleen vaccineren biedt onvoldoende vrijheid
Alleen vaccineren gaat ons dus niet de vrijheden bieden en het maatschappelijk verkeer op gang brengen. Naast het vaccineren zal testen dus nog steeds noodzakelijk blijven. Vaccineren zelf zorgt dat het generieke risico op besmettingen en besmettelijkheid daalt. Dus voor heel BV Nederland is het belangrijk en geweldig dat er straks zeer intensief wordt gevaccineerd.
Binnen de organisatie waar je werkt is het risico wel afhankelijk van de vaccinatiegraad van de mensen. Dus als er in heel Nederland voldoende mensen gevaccineerd zijn maar binnen je organisatie niet, dan kan het zijn dat je organisatie nog steeds een hoog risicoprofiel vertoont. Dus voor een succesvolle test-, traceren- en vaccinatiestrategie moet die drempel laag blijven.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/waarom.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/waarom-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox]  
Weerstand oorzaken
Er is testweerstand, er is vaccinatieweerstand bij sommige mensen.  Een deel van die weerstand heeft te maken met:
– onjuist geïnformeerd zijn
– blokkerende overtuigingen
– verkeerde aannames
Risicomijdend gedrag
Kijkende naar het testen dan is mijn stelling: niet testen is niet veel anders dan door het rode stoplicht rijden. Het is namelijk een persoonlijke afweging met gevolgen voor anderen. Het risico op een zeer besmettelijke variant, dan praten we met name over de Britse en Zuid-Afrikaanse variant als deze nog verder op gaan trekken in Nederland, is zeer hoog. De verwachting is dat deze variant in de tweede helft van maart zijn hoogtepunt zal bereiken. We vinden het heel normaal dat je risico vermijdend gedrag vertoont in het verkeer maar het gaat hier uiteindelijk ook over risico’s die je niet alleen voor jezelf neemt maar ook voor anderen.
Bij vaccineren kun je ook bedenken dat de bijwerkingen van vaccineren heel vervelend zijn maar ze staan niet in verhouding tot de bijwerkingen van het niet-vaccineren. Niet alleen ten aanzien van overlijden maar ook (langdurige) ziekte. Ook al weten we dat niet iedereen beschermd wordt door het vaccineren, je hebt maatschappelijk gezien bijna geen keuze om het niet te doen.
[fusion_lightbox type=”” full_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/teke-home.jpg” video_url=”” thumbnail_image=”https://www.medicorps.nl/wp-content/uploads/2021/02/teke-home-thumb.jpg” alt_text=”” title=”” description=”” class=”” id=””][/fusion_lightbox]  
Concluderend
Er is 1 ding wat je zeker weet. Niet testen = nul % sensitief en specifiek. Testen, ook al zijn ze niet 100% perfect, is altijd beter dan niet testen. Zonder vaccinatie zul je dus meer beperkende maatregelen nodig hebben. Ook bij mutaties en verlies van effectiviteit is het belangrijk om toch zo veel mogelijk te vaccineren om de pool aan mensen waarin het virus kan muteren zo klein mogelijk te maken.
Vervolgens het bedrijfsrisico, wat loop je nou als bedrijf voor risico? Dat wordt met name bepaald door de maatregelen maar ook de mate waarin je test, traceert en vaccineert.
Mensen meenemen in de dialoog, goed informeren is een belangrijk argument om ook de mensen met test- en vaccinatieweerstand toch mee te krijgen. Ik begrijp dat we het vaccineren nu niet massaal kunnen uitrollen maar het is belangrijk om in ieder geval zo veel mogelijk weerstand te verminderen.